Eric Moussambani: deelnemen is belangrijker dan winnen

moussambani 700Daar kwam hij het Sydney International Aquatic Centre binnenlopen, voor wat zijn sportieve minutes of fame moeten worden. Verdwaasd rondkijkend. Dit was niet zijn wereld. De bamboehut was zijn thuis. Liggend in de hangmat, uitrusten van de jacht op de ingrediënten van het avondeten, dat wordt klaargemaakt op het spit bij het kampvuur. Eric Moussambani doet aan Forrest Gump denken. Plotseling ergens deelgenoot van worden, zonder dat hij daar zelf erg in heeft. Of ook maar een idee te hebben waar hij is. Hij is in een voor hem apocalyptische wereld beland.

Eric is afkomstig uit een klein land weggestopt in het westen van Afrika: Equatoriaal-Guinea. Hij is precies zoals Pierre de Coubertin, geestelijk vader van de Olympische Spelen, de ideale deelnemer aan zijn sportfestijn had omschreven. Allereerst: de sporter moest een man zijn. Vrouwen mochten van de Coubertin pertinent niet sporten, dat vond hij abject. Esthetisch niet verantwoord. Ten tweede vond hij dat het spectrum van deelnemende landen zo groot mogelijk moest zijn, ieder land moest de mogelijkheid krijgen om mee te doen. Ten slotte moest de belangrijkste voorwaarde om deel te nemen in acht genomen worden; namelijk uit louter ideële overwegingen en zeker niet om er op enige wijze geld mee te verdienen.
Volgens de overlevering komt Eric niet uit de grote stad, maar uit de oerwouden diep in het land. Hier heeft hij het zwemmen geleerd van het opperhoofd van de stam, stroomopwaarts tussen de krokodillen, om zo later, als hij een groot zakenman was, in de visserij te kunnen floreren. Een zwembad, en zeker niet zo’n majestueus grote kuip met gezuiverd water, had hij nog nooit gezien. Waarom ze met een dak boven het hoofd zwemmen, is hem een raadsel. Wat een watjes eigenlijk. En oh ja, wat doen die gekke blokken aan weerszijden van deze grote wasbak van 50 meter? Zit daar iets in?

Voor de gelegenheid is hem een blauwe zwembroek van een groot Duits merk aangemeten. De bewuste ballenknijper zit iets te strak, zoals altijd het geval is met dit beruchte zwemattribuut. Het touwtje om het afzakken te verhinderen, hangt in zijn volledigheid buiten zijn zwembroekje, alsof hij geen idee heeft waarvoor het dient. Het hangt er nu net bij als een van de touwtjes op de kermis waar kleine kinderen zeurderig aan hun vader en moeder vragen of ze drie euro mogen betalen en vervolgens voor ‘altijd prijs’ aan een van de touwtjes mogen trekken. Lullig dus.
Dat brilletje wat hij heeft gekregen is wel heel handig, het staat hem ook nog. Toch is zijn uitrusting voor onderweg oneerlijk. De anderen dragen supersonische zwempakken om een haaienhuid te simuleren, waardoor ze zo min mogelijk weerstand van het water hebben. Logisch, men wil winnen. Maar enkel een pezig lichaam, compleet met sixpack en een minuscule zwembroek steekt dan nogal schril af. Zo kan hij nooit winnen natuurlijk.
Het moment van starten is aangebroken. Het moment van de waarheid, hiervoor heeft hij doodsangsten uitgestaan in het vliegtuig, ook al zo’n apparaat wat hij nog nooit van dichtbij had gezien.

‘Wat gaat er nu gebeuren? Oh, die twee mensen naast me springen het water in. Moet ik nu ook? Of komt er nog een startschot?’
De andere twee zwemmers die met Eric moeten starten, uit respectievelijk Niger en Tadzjikistan, liggen inmiddels in het water. Valse start. Voor hen is het einde oefening. En Eric staat daar nog keurig in de houding, zoals hij het eerder heeft kunnen afkijken van de anderen.
Even later klinkt de zoemer wel. Hij begrijpt, nu mag hij weg en duikt het water in. Een poging tot een professionele duik resulteert in een redelijk platte landing in het water. Au. Iedereen kent dat gevoel wel, als je plat in het water belandt en het lijkt alsof je tegen een muur springt, met een striemende pijn tot gevolg.
De eerste slagen van Eric laten zich het best omschrijven als veel geschreeuw, weinig wol. De bewegingen zijn er wel, de waterverplaatsing ruim voldoende, de techniek waarmee zijn lichaam het water doorklieft potsierlijk. Hij komt vooruit, de terreinwinst die wordt geboekt is echter minimaal te noemen.
Halverwege komt het moeilijkste: keren. Waar andere zwemmers sierlijk en vooral effectief omdraaien produceert Eric een mislukte koprol die nog het meest weg heeft van een draai in de foetushouding. Maar, het lukt hem zonder ongelukken te keren. De terugweg gaat in een nog langzamer tempo en onderweg zwemt hij tot overmaat van ramp ook nog bijna tegen de gele lijn op. Hoe langzamer hij vooruit gaat, des te ongecontroleerder de bewegingen worden. Eric zou een goede bijverdienste kunnen hebben als waterrad. Veel beweging, veel energie, zonder al te veel vooruit te komen. De laatste meters verlopen tergend langzaam.

Hij tikt aan, werkt zich op uit het water, blaast het laatste restje lucht uit de longen met een ernstig gezicht alsof hij zojuist het wereldrecord heeft verbeterd. Het hele stadion juicht. Geen wereldrecord, wel binnen bijna twee minuten wereldfaam verworven. Een 10-jarige Pieter van den Hoogenband had hem waarschijnlijk ruimschoots verslagen, maar dat maakt niet uit. Hij stond daar toch maar mooi, de olympische gedachte waargemaakt. Eric Moussambani is een held. Een held die bij veel mensen nog steeds op het netvlies gebrand staat. Inderdaad, meedoen is soms belangrijker dan winnen.

Eric Moussambani nam deel aan de 100 meter vrije slag op de Olympische Spelen van 2000 in Sydney, die uiteindelijk door Pieter van den Hoogenband zou worden gewonnen. Moussambani zelf verbeterde het nationaal record. Hij had daadwerkelijk nog nooit een zwembad van dichtbij gezien, of ook maar notie genomen van het bestaan ervan. Bekijk hier de schitterende beelden van de bewuste race. Grappig en ontroerend tegelijk.

http://www.youtube.com/watch?v=3zjCc_VyxM4

Indien je nog meer van dit soort fenomenen (weliswaar in mindere mate) wilt zien, hier ook de Keniaanse langlaufer Philip Boit (http://www.youtube.com/watch?v=6a-8BNjyoF4 ) en de Venezolaanse rodelaarster Ighina Boccalandro met haar zelfgemaakte slee (http://www.youtube.com/watch?v=B4kBXL1ci3A ).

 

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *